جام کیخسرو، جلوه گاه چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی

و.ک(130,3)

970722

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

***

جام کیخسرو، جلوه گاه چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی

***

جام کیخسرو، جلوه گاه هفت کشور،  چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی:  

 یکی جام بر کف نهاده نبید / بدو اندرون هفت کشور پدید - 

زمان و نشان سپهر بلند / همه کرده پیدا چه و چون و چند - 

ز ماهی۱ بجام اندون تا بره۲ / نگاریده پیکر همه یکسره - 

چو کیوان۳ و بهرام۴ و ناهید۵ و شیر۶ / چو خورشید و تیر۷ از بر و ماه زیر - 

همه بودنیها بدو اندرا / بدیدی جهاندارا فسونگرا - 

نگه کرد و پس جام بنهاد پیش / بدید اندرو بودنیها ز بیش -

***

۱ماهی، اسفند(حوت)

فروردین= ۲گوسفند

کیوان۳

بهرام۴

 ناهید۵

مرداد= ۶شیر(اسد)

تیر۷ آذر=۷کماندار

منظومه شمسی دارای هشت سیاره (۷تیر، ۵ناهید، زمین، ۴بهرام (مریخ)، هرمز (مشتری)، ۳کیوان (زحل)، اورانوس ونپتون) و پنج سیارهٔ کوتولهٔ تاکنون شناخته‌شده (سرس، پلوتو، هائومیا، ماکی‌ماکی و اریس) است.

صورت هفت پاره زمین از دوران ساسانی به ایران اسلامی و به جغرافیدانان عرب رسید. یاقوت که کتاب معجم البلدان خود را در قرن هفتم هجری تآلیف کرده و تا زمان او قرن ها از انتقال این اصول به منابع عربی ـ اسلامی گذشته بود، در باره هیأت اقالیم هفت گانه به گونه ای سخن می گوید که گویی تنها روش مورد عمل در زمان او همین روش ایرانی بوده… در هر حال اساس کار دبیران دیوان، منجمان و ریاضی دانان همان اساس تقسیمات ایرانی یعنی تقسیم جهان به هفت بخش بوده است. (ماخذ،شاهرخ مسکوب)

بهمن: منش نیک
اردیبهشت: بهترین اشه(راستی)
شهریور: شهریاری نیک
سپندارمذ: بردباری مقدّس
خرداد: برکت و فراوانی
امرداد: بی‌مرگی. نام شش امشاسپند(جاویدانان مقدّس) است که تجلّی صفات دادار اورمزد هستند.
گاهی خود اورمزد و گاهی ایزد سروش را هفتمین امشاسپند به شمار آورده‌اند.

بهادر  امیرعضدی