و.ک(311,2)
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی
***
معماری در شاهنامه - بخش 2 - هنجارهای شهر سازی در سیاوشگرد
***
هنرهای معماری و هنجارهای شهرسازی در سیاوشگِرد
***
نمایش شهرسازی:
چو آمد بران شارستان دست آخت / دو فرسنگ بالا و پهناش ساخت -
از ایوان و میدان و کاخ بلند / ز پالیز وز گلشن ارجمند -
بیاراست شهری بسان بهشت / به هامون گل و سنبل و لاله کشت -
خنیده به توران سیاووش گرد / کز اختر بنش کرده شد روز ارد -
از ایوان و کاخ و ز پالیز و باغ / ز کوه و در و رود وز دشت راغ -
بگشتند هر دو بدان شارستان / ز هر در زدند از هنر داستان -
سراسر همه باغ و میدان و کاخ / همی دید هرسو بنای فراخ -
سپهدار پیران ز هر سو براند / بسی آفرین بر سیاوش بخواند -
بدو گفت گر فر و برز کیان / نبودیت با دانش اندر جهان -
کی آغاز کردی بدین گونه جای / کجا آمدی جای زین سان به پای -
بماناد تا رستخیز این نشان / میان دلیران و گردنکشان -
چو یک بهره از شهر خرم بدید / به ایوان و باغ سیاوش رسید -
به کاخ فرنگیس بنهاد روی / چنان شاد و پیروز و دیهیم جوی -
به رامش بپیمای لختی زمین / برو شارستان سیاوش ببین -
خداوند ازان شهر نیکوترست / تو گویی فروزندهٔ خاورست -
پیران از سیاووش گرد نزد افراسیاب می گوید:
وزانجا به کار سیاوش رسید/ سراسر همه یاد کرد آنچ دید -
ز کار سیاوش بپرسید شاه / وزان شهر و آن کشور و جایگاه -
بدو گفت پیران که خرم بهشت / کسی کاو نبیند به اردیبهشت -
سروش آوریدش همانا خبر / که چونان نگاریدش آن بوم و بر -
یکی شهر دیدم که اندر زمین / نبیند دگر کس به توران و چین -
ز بس باغ و ایوان و آب روان / برآمیخت گفتی خرد با روان -
شباهت دیوار نگاره های سیاوش گرد به گالری مترو های معاصر:
بر ایوان نگارید چندی نگار / ز شاهان وز بزم وز کارزار -
نگار سر و تاج و کاووس شاه / نگارید با یاره و گرز و گاه -
بر تخت او رستم پیلتن / همان زال و گودرز و آن انجمن -
ز دیگر سو افراسیاب و سپاه / چو پیران و گرسیوز کینهخواه -
شبیه سازی تالار و "آمفی تاتر" در سیاووش گرد:
بهر گوشهای گنبدی ساخته / سرش را به ابر اندر افراخته -
نشسته سراینده رامشگران / سر اندر ستاره سران سران -
سیاووش گردش نهادند نام / همه شهر زان شارستان شادکام -