نمودهای منحصر به فردِ فردوسی، از "نیایش"، و نه کرنش و استغاثه، در شاهنامه – ( بخش ۲ )

برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی 

***

نمودهای منحصر به فردِ فردوسی، از "نیایش"، و نه کرنش و استغاثه، در شاهنامه –  ( بخش 2 )

***

نیایش، در شاهنامه، همواره بر بنیاد "مهر" آگینِ سپاسمندی و پاسداشت ِ توجه و حمایت ِ یزدانِ دادگر استوارست. نه بر "کاهِ روی آبِ" تمنّای بخشایشِ گناه و سیاهکاری.

 منش، روش، و کنش ِ سرداران و پهلوانان شاهنامه، بر سقف و ستون ِ راستی، خود باوری و اعتماد ِ به نفس بنا شده و بر همین مبنا، استغاثه، کرنش و لابه را بر نمی تابند. 

*** 

در بخش نبرد خاقان چین، رستم و یلان سپاه، به "ازاء و بهای" کسب پیروزی، وضو می سازند و به نیایشِ جهاندار می نشینند:

 چو او را ندیدند گشتند باز / دلیران سوی رستم سرفراز -

 برفتند با کام دل سوی کوه / تهمتن بپیش اندرون با گروه -

 تن از جنگ خسته دل از رزم شاد / جهان را چنینست ساز و نهاد - 

چنین تا بشستن نپرداختند / یک از دیگری باز نشناختند -

 سر و تن بشستند و دل شسته بود / که دشمن ببند گران بسته بود -

 چنین گفت رستم بایرانیان / که اکنون بباید گشادن میان -

 بپیش جهاندار پیروزگر / نه گوپال باید نه بند کمر - 

همه سر بخاک سیه بر نهید / کزین پس همه تاج بر سر نهید - 

 چه مایه بکشتند و چندی اسیر / ببردند زان شهر برنا و پیر -

 بسی سیم و زر و گرانمایه چیز / ستور و غلام و پرستار نیز -

 تهمتن بیامد سر و تن بشست / بپیش جهانداور آمد نخست - 

ز پیروز گشتن نیایش گرفت / جهان آفرین را ستایش گرفت - 

بایرانیان گفت با کردگار / بیامد نهانی هم از آشکار -

 به پیروزی اندر نیایش کنید / جهان آفرین را ستایش کنید - 

بزرگان به پیش جهان‌آفرین / نیایش گرفتند سر بر زمین –

بهادر امیرعضدی