و.ک(147)
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی
***
شهرهایی* که پیران در نبرد یازده رخ، حاضر می شود به کیخسرو واگذار کند
***
پیران به گودرز:
هران شهر کز مرز ایران نهی / بگو تا کنیم آن ز ترکان تهی -
وز آباد و ویران و هر بوم و بر / که فرمود کیخسرو دادگر -
از ایران به کوه اندر آید نخست / در غرچگان از بر بوم بست -
دگر طالقان شهر تا فاریاب / همیدون در بلخ تا اندر آب -
دگر پنجهیر و در بامیان / سر مرز ایران و جای کیان -
دگر گوزگانان فرخنده جای / نهادست نامش جهان کدخدای -
دگر مولیان تا در بدخشان / همینست ازین پادشاهی نشان -
فروتر دگر دشت آموی و زم / که با شهر ختلان براید برم -
چه شگنان وز ترمذ ویسه گرد / بخارا و شهری که هستش بگرد -
همیدون برو تا در سغد نیز / نجوید کس آن پادشاهی به نیز -
وزان سو که شد رستم گرد سوز / سپارم بدو کشور نیمروز -
ز کوه و ز هامون بخوانم سپاه / سوی باختر برگشاییم راه -
بپردازم این تا در هندوان / نداریم تاریک ازین پس روان -
ز کشمیر وز کابل و قندهار / شما را بود آن همه زین شمار -
وزان سو که لهراسب شد جنگجوی / الانان و غر در سپارم بدوی -
ازین مرز پیوسته تا کوه قاف / به خسرو سپاریم بیجنگ و لاف -
وزان سو که اشکش بشد همچنین / بپردازم اکنون سراسر زمین -
وزان پس که این کرده باشم همه / ز هر سو بر خویش خوانم رمه -
بسوگند پیمان کنم پیش تو / کزین پس نباشم بداندیش تو -
بدانی که ما راستی خواستیم / به مهر و وفا دل بیاراستیم -
بهادر امیرعضدی
...................................................................
پ ن:
* بُست، طالقان، فاریاب، بلخ، پنجهیر، بامیان، گوزگانان، مولیان، بدخشان، دشت آموی، دشت زم، ختلان، شگنان، ترمذ، ویسه گرد، بخارا، سغد، کشمیر، کابل، قندهار، الانان، غر -
۱. برخی نویسندگان افغانستانی گمان کرده اند این شهرها پهنه ایران بوده، لذا نتیجه گرفته اند جغرافیای ایران کهن بیشتر در افغانستان واقع است، در حالیکه اینطور نیست. این ها شهرهای مرزی هستند که به تصرف توران درآمده اند و در این نبرد به ایران پس داده می شوند.
۲. الانان غر در این حوزه (افغانستان) واقع نیست، لهراسب در این زمان در جای دیگری (جنگ با سلمیان نه توران) در حال جنگ است. الانان غر در منطقه قفقاز و شمال دریای خزر است.