آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۵ - آیین زرتشت - زرتشت و دین بهی در شاهنامه – ۹

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی
***
آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۵ - آیین زرتشت -  زرتشت و دین بهی در شاهنامه – ۹
***
"واکنشِ گشتاسب، زریر و اسفندیار، به نامه ی ارجاسبِ "تورانی":
« چو شاه جهان نامه را باز کرد / برآشفت و پیچیدن آغاز کرد » -
بخواند آن زمان پیر جاماسپ را / کجا راهبر بود گشتاسپ را -
گزینان ایران و اسپهبدان / گوان جهان دیده و موبدان -
 بخواند آن همه آذران پیش خویش / بیاورد استا و بنهاد پیش -
پیمبرش را خواند و موبدش را / زریر گزیده سپهبدش را -
زریر سپهبد برادرش بود / که سالار گردان لشکرش بود -
 جهان پهلوان بود آن روزگار / که کودک بد اسفندیار سوار -
 پناه سپه بود و پشت سپاه / سپهدار لشکر نگهدار گاه -
 جهانجوی گفتا به فرخ زریر / به فرخنده جاماسپ و پور دلیر -
که ارجاسپ سالار ترکان چین / یکی نامه کردست زی من چنین -
بدیشان نمود آن سخنهای زشت / که نزدیک او شاه ترکان نوشت -
چه بینید گفتا بدین اندرون / چه گویید کاین را سرانجام چون -
 « که ناخوش بود دوستی با کسی / که مایه ندارد ز دانش بسی » -
« من از تخمهٔ ایرج پاک زاد / وی از تخمهٔ تور جادو نژاد » -
 « چگونه بود در میان آشتی / ولیکن مرا بود پنداشتی » -
« کسی کش بود نام و ماند بسی / سخن گفت بایدش با هرکسی » -

سرآغازِ "تحمیلِ" دین، با زورِ شمشیر:
همان چون بگفت این سخن شهریار / زریر سپهدار و اسفندیار -
 « کشیدند شمشیر و گفتند اگر / کسی باشد اندر جهان سربسر »-
« که نپسندد او را به دین‌آوری / سر اندر نیارد به فرمانبری » -
 « نیاید بدرگاه فرخنده شاه / نبندد میان پیش رخشنده گاه » -

اسفندیار:
 مگر آنک تا دین بیاموختم / همی درجهان آتش افروختم -
جهان ویژه کردم به برنده تیغ / چَرا داد از من، دل شاه، میغ -

 « نگیرد ازو راه و دین بهی / مرین دین به را نباشد رهی » -
 « به شمشیر جان از تنش بر کنیم / سرش را به دار برین بر کنیم » -
 زریر گرانمایه و اسفندیار / چو جاماسپ دستور ناباک‌دار -
 ز پیشش برفتند هر سه به هم / شده سر پر از کین و دلها دژم -
 « نوشتند نامه به ارجاسپ زشت / هم اندر خور آن کجا او نوشت » -
 زریر سپهبد گرفتش به دست / چنان هم گشاده ببردش، نبست -
سوی شاه برد و برو بر بخواند / جهانجوی گشتاسپ خیره بماند -
 ز دانا سپهبد زریر سوار / ز جاماسپ و ز فرخ اسفندیار -
 ببست و نوشت اندرو نام خویش / فرستادگان را همه خواند پیش -
 بگیرید گفت این و زی او برید / نگر زین سپس راه را نسپرید -
 که گر نیستی اندر استا و زند / فرستاده را زینهار از گزند -
ازین خواب بیدارتان کردمی / همان زنده بر دارتان کردمی -
 چنین تا بدانستی آن گرگسار / که گردن نیازد ابا شهریار -
 بینداخت نامه بگفتا روید / مرین را سوی ترک جادو برید -
 بگویید هوشت فراز آمدست / به خون و به خاکت نیاز آمدست -
 زده باد گردنت خسته میان / به خاک اندرون ریخته استخوان -
 درین ماه ار ایدونک خواهد خدای / بپوشم به رزم آهنینه قبای -
به توران زمین اندر آرم سپاه / کنم کشور گرگساران تباه -