برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

عناوین یادداشت‌ها

  • شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 10 - پیران از دید طوس و رستم دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 22:36
    بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 10 - پیران از دید طوس *** پیران از دید طوس: مرا شاه* ایران چنین داد پند/که پیران نباید که یابد گزند- که او ویژه پروردگار منست/جهاندیده و دوستدار منست- به بیداد بر خیره با او مکوش/نگه کن که دارد بپند تو گوش- وصف پیران از زبان رستم...
  • خشت، سلاحی جنگی دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 16:06
    و.ک(039) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** خشت، سلاحی جنگی *** تصور ِ برخی از خشت در شاهنامه، همه جا، همان آجر یا پاره آجر ست. *** خشت، آجر نا پخته، خشت ِ خام: یکی خانه‌یی کرده از پخته خشت/به ساروج کرده بسان بهشت همه کار بر داد و آیین کنیم/کزین پس همه خشت بالین کنیم چو بستر ز خاکست و بالین ز خشت/درختی چرا باید...
  • (96) - اصطلاح ِ " باد ِ مخالف" در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 15:55
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (96) - اصطلاح ِ " باد ِ مخالف" در شاهنامه ی فردوسی *** ردِّ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه، در شاهنامه *** اصطلاح ِ باد ِ مخالف: بدو گفت پیران که بر ماست باد/نکردست با باد کس رزم یاد- ز جنگ پیاده بپیچید سر/شود تیره دیدار پرخاشخر- بهادر امیرعضدی
  • گلایه ی گودرز از کین ورزی اختر روزگار، در نبرد هماون دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 15:31
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** گلایه ی گودرز از کین ورزی اختر روزگار، در نبرد هماون: سپهدار گودرز بر تیغ کوه/برآمد برفت از میان گروه- به زاری خروش آمد از دیده‌گاه/که شد کار گردان ایران تباه- سوی باختر گشت گیتی ز گرد/سراسر بسان شب لاژورد- شد از خاک خورشید تابان بنفش/ز بس پیل و بر پشت پیلان درفش- غو دیده بشنید...
  • وصف مرگ از زبان هومان به طوس دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 14:10
    بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** وصف مرگ از زبان هومان به طوس: بدو گفت هومان که دادست مرگ/سری زیر تاج و سری زیر ترگ- اگر مرگ باشد مرا بی‌گمان/به آوردگه به که آید زمان- بدست سواری که دارد هنر/سپهبدسر و گرد و پرخاشخر-
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (69) - پند طوس به گودرز دوشنبه 6 اردیبهشت 1400 13:58
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (69) - پند طوس به گودرز *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند طوس به گودرز: ور ایدون کجا داور آسمان/به شمشیر...
  • شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 09 - طوس از دید کیخسرو یکشنبه 5 اردیبهشت 1400 13:28
    بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 09 - طوس از دید کیخسرو *** طوس از دید کیخسرو. *** کیخسرو، تن طوس نوذر را درخور دار می بیند: تن طوس را دار بودی نشست/هرانکس که با او میان را ببست- کیخسرو، سر ِ طوس را لایق بریدن می داند: کنون کینه نو شد ز کین فرود/سر طوس نوذر بباید...
  • شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 08 - رستم از دید فردوسی یکشنبه 5 اردیبهشت 1400 13:27
    بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 08 - رستم از دید فردوسی *** رستم از دید فردوسی: شگفتی بگیتی ز رستم بس است/کزو داستان بر دل هرکس است- سر مایهٔ مردی و جنگ ازوست/خردمندی و دانش و سنگ ازوست- بخشکی چو پیل و بدریا نهنگ/خردمند و بینادل و مرد سنگ-
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (68) - پند گودرز به طوس ِ نوذر جمعه 3 اردیبهشت 1400 15:51
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (68) - پند گودرز به طوس ِ نوذر *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند سرزنش آمیز گودز بر بالین فرود به طوس...
  • حرمت "ریش سفیدی" در شاهنامه پنج‌شنبه 2 اردیبهشت 1400 17:09
    و.ک(107) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** حرمت "ریش سفیدی" در شاهنامه *** کیخسرو و گرفتن درفش کاویانی از طوس و سپردن به فریبرز: چو این نامه خوانی هم اندر شتاب/ز دل دور کن خورد آرام و خواب- سبک طوس را بازگردان بجای/ز فرمان مگرد و مزن هیچ رای- سپهدار و سالار زرینه کفش/تو می باش با کاویانی درفش- بیاورد طوس آن...
  • کیخسرو، سپهسالاری طوس را به فریبرز واگذار میکند پنج‌شنبه 2 اردیبهشت 1400 16:50
    و.ک(108) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** کیخسرو، بخاطر نابخردی طوس نوذر در مرگ فرود، او را برکنار میکند. *** کیکاووس سپهسالاری طوس را به فریبرز واگذار میکند: یکی نامه بنوشت پر آب چشم/ز بهر برادر پر از درد و خشم- بسوی فریبرز کاوس شاه/یکی سوی پرمایگان سپاه- دریغ آنچنان گرد خسرونژاد/که طوس فرومایه دادش بباد- اگر پیش...
  • گستاخی بیژن چهارشنبه 1 اردیبهشت 1400 18:22
    و.ک(109) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** گستاخی بیژن *** گیو به تژاو: تو این اندکی لشکر من مبین/مراجوی با گرز بر پشت زین- من امروز با این سپاه آن کنم/کزین آمدن تان پشیمان کنم- بیژن به گیو: چنین گفت بیژن بفرخ پدر/که ای نامور گرد پرخاشخر- سرافراز و بیداردل پهلوان/به پیری نه آنی که بودی جوان- ترا با تژاو این همه...
  • (95) - اصطلاح ِ "مگه به خواب ببینی" در شاهنامه ی فردوسی چهارشنبه 1 اردیبهشت 1400 18:10
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (95) - اصطلاح ِ "مگه به خواب ببینی" در شاهنامه ی فردوسی *** ردِّ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه، در شاهنامه *** اصطلاح مگر به خواب ببینی: مرا ایدر اکنون نگینست و گاه/پرستنده و گنج و تاج و سپاه- همان مرز و شاهی چو افراسیاب/کس این را ز ایران نبیند بخواب- و همی گفت هر کس که...
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (67) - پند سرزنش آمیز بهرام گودرز به سپاهیان ایران چهارشنبه 1 اردیبهشت 1400 14:52
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (67) - *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند سرزنش آمیز بهرام گودرز به سپاهیان ایران، بخاطر کشته شدن فرود:...
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (66) - پند فردوسی، در رثای مرگ فرود چهارشنبه 1 اردیبهشت 1400 14:49
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (66) - پند فردوسی، در رثای مرگ فرود *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند فردوسی، در رثای مرگ فرود: ببازیگری...
  • شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 5 - گیو از زبان تخوار سه‌شنبه 31 فروردین 1400 13:18
    بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 5 - گیو از زبان تخوار *** گیو از زبان تخوار، مباشر فرود: بدو گفت کین اژدهای دژم / که مرغ از هوا اندر آرد بدم - که دست نیای تو پیران ببست / دو لشکر ز ترکان بهم برشکست - بسی بی‌پدر کرد فرزند خرد / بسی کوه و رود و بیابان سپرد - پدر...
  • (94) - اصطلاح ِ "خسته نباشی" در شاهنامه ی فردوسی سه‌شنبه 31 فروردین 1400 13:08
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (94) - اصطلاح ِ "خسته نباشی" در شاهنامه ی فردوسی *** ردِّ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه، در شاهنامه *** اصطلاح خسته نباشی: برفتند گردان همه پیش گیو/که یزدان سپاس ای سپهدار نیو- که اسپ است خسته "تو خسته نه‌ای"/توان شد دگر بار بسته نه‌ای- بهادر امیرعضدی
  • (93) - اصطلاح ِ "مرد نیستم اگر ...." در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 30 فروردین 1400 15:43
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (93) - اصطلاح ِ "مرد نیستم اگر ...." در شاهنامه ی فردوسی *** ردِّ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه، در شاهنامه *** اصطلاح "مرد نیستم اگر ....". *** فرود به تخوار، در مواجهه با ریونیز: بدو گر کند باد کلکم گذار/اگر زنده ماند "به مَردَم مدار" - به تیر اسپ،...
  • ریزه کاری ِ ظریف و مینیاتوری ِ نابِ فردوسی- گستاخی بیژن یکشنبه 29 فروردین 1400 13:01
    و.ک(109,2) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** ریزه کاری ِ ظریف و مینیاتوری ِ نابِ فردوسی- گستاخی بیژن *** جلوه ی ریزه کاری ظریف و مینیاتوری ِ نابِ فرزانه ی طوس، فردوسی بزرگ، در کنایه زدن برخورنده ی بیژن به پدرش گیو و از کوره در رفتن گیو از گستاخی پسرش بیژن. *** بیژن به گیو در مصافش با فرود سیاوش، به گفتار پیشین گیو،...
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (65) - پند رستم به کیخسرو شنبه 28 فروردین 1400 15:51
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (65) - پند رستم به کیخسرو *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند رستم به کیخسرو: چو رستم بیامد بیاورد می/بجام...
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (64) - پند کیخسرو به فرامرز رستم شنبه 28 فروردین 1400 15:49
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (64) - پند کیخسرو به فرامرز رستم *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند کیخسرو به فرامرز رستم: دل شاه گشت از...
  • پند های شاهنامه فردوسی - بخش (63) - پند فردوسی شنبه 28 فروردین 1400 15:48
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (63) - پند فردوسی *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند فردوسی: ز هرگونه گفتارها راندند/سخنهای شاهان بسی...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 06 – بیژن ِ گیو شنبه 28 فروردین 1400 03:22
    و.ک(110,6) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 06 – بیژن ِ گیو *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای ربایش و آوردن اسپنوی، پرستار تژاو، جایزه میگذارد:...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 05 – گرگین ِ میلاد شنبه 28 فروردین 1400 03:21
    و.ک(110,5) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 05 – گرگین ِ میلاد *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای بردن پیامی نزد افراسیاب و آوردن پاسخ پیام از...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 04 – بیژن ِ گیو شنبه 28 فروردین 1400 03:19
    و.ک(110,4) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 04 – بیژن ِ گیو *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای سر پلاشان، جایزه میگذارد: بیاورد صد جامه دیبای...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 03 – گیو ِ گودرز شنبه 28 فروردین 1400 03:18
    و.ک(110,3) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 03 – گیو ِ گودرز *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای آوردن سر تژاو، جایزه میگذارد: جهاندار از آن پس به...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 02 – گیو ِ گودرز شنبه 28 فروردین 1400 03:17
    و.ک(110,2) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 02 – گیو ِ گودرز *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای به آتش کشیدن کوه هیزم تورانیان در کاسه رود، جایزه...
  • جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 01 – بیژن ِ گیو شنبه 28 فروردین 1400 03:15
    و.ک(110,1) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایزه بگیران ِ شاهنامه فردوسی – بخش 01 – بیژن ِ گیو *** کیخسرو، همواره قدر و ارج و قُرب پهلوانان وفادارش را به نیکی و با سپاسمندی، می داند و پایمردی و همت در کنشگری ِ آنان را با هدیه و نثار پاسخ می دهد. *** کیخسرو برای آوردن تاج تژاو، جایزه میگذارد: چنین گفت کین هدیه آن...
  • زن، جایزه و ابزار تشویق ِ پهلوانان در شاهنامه - بخش 03 – ده زن جایزه بیژن شنبه 28 فروردین 1400 01:32
    و.ک(111,3) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** زن، جایزه و ابزار تشویق ِ پهلوانان در شاهنامه - بخش 03 – ده زن جایزه بیژن *** کیخسرو برای ربایش و آوردن اسپنوی، پرستار تژاو، جایزه میگذارد: بفرمود تا با کمر ده غلام/ده اسپ گزیده به زرین ستام- ز پوشیده رویان ده آراسته /بیاورد موبد چنین خواسته- چنین گفت بیدار شاه رمه/که...
  • زن، جایزه و ابزار تشویق ِ پهلوانان در شاهنامه - بخش 02 – پنج زن جایزه ی گرگین ِ میلاد شنبه 28 فروردین 1400 01:30
    و.ک(111,2) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** زن، جایزه و ابزار تشویق ِ پهلوانان در شاهنامه - بخش 02 – پنج زن جایزه ی گرگین ِ میلاد *** کیخسرو برای بردن پیامی نزد افراسیاب و آوردن پاسخ پیام از افراسیاب، جایزه میگذارد: بفرمود صد دیبهٔ رنگ رنگ/که گنجور پیش آورد بی‌درنگ- هم از گنج صد دانه خوشاب جست/که آب فسردست گفتی...