-
رگه ی عوام شناسی اردشیر ساسان(اردشیر بابکان) در پندهایش به پسرش.
پنجشنبه 20 بهمن 1401 15:44
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** رگه ی عوام شناسی اردشیر ساسان(اردشیر بابکان) در پندهایش به پسرش شاپور اردشیر و بر حذر داشتن از عوام زدگی: چو سال اندر آمد به هفتاد و هشت/جهاندار بیدار بیمار گشت- بفرمود تا رفت شاپور پیش/ورا پندها داد ز اندازه بیش- بدان ای پسر کاین سرای فریب/ندارد ترا شادمان بی نهیب- نگهدار تن باش و...
-
زنان سنت شکن در شاهنامه - 2 - سنت شکنی مالکه دختر طایر عرب.
پنجشنبه 20 بهمن 1401 14:43
و.ک(048,2) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** زنان سنت شکن در شاهنامه - 2 - سنت شکنی مالکه دختر طایر عرب. *** زنانی آزاده، اراده گرا، پراگماتیست، جسور و بی پروا، سنت شکنان عرصه ی آداب و رسم های معمول و متعارف و در هم کوبنده ی سنت در شاهنامه اند. *** مالکه، شاپور را بر می گزیند: ز دیوار دژ مالکه بنگرید/درفش و سر...
-
شهروی موبد، مشاور نیک اندیش شاپور در انگیزه دادن به او در ساخت پل
پنجشنبه 20 بهمن 1401 14:25
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** شهروی موبد، مشاور نیک اندیش شاپور در انگیزه دادن به او در ساخت پل: چنین گفت موبد بران شاه خرد/که ای پاک دل نیک پی شاه گرد- کنون مرد بازاری و چاره جوی/ز کلبه سوی خانه بنهاد روی- چو بر دجله بر یکدگر بگذرند/چنین تنگ پل را به پی بسپرند- بترسد چنین هرکس از بیم کوس/چنین برخروشند چون زخم...
-
نقش راز آلود ستارگان در پیش بینی ِ رخدادها در شاهنامه ی فردوسی – بخش 32 – کید هندی
شنبه 8 بهمن 1401 19:16
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** نقش راز آلود ستارگان در پیش بینی ِ رخدادها در شاهنامه ی فردوسی – بخش 32 – کید هندی *** حکیم فرزانه ی طوس، در شاهنامه ی کوه پیکرش، باور پیشینیان ما به طالع سعد و نحس و ایمان آنان به توان اختر شناسان در باز بینی و بازخوانی آینده ی اشخاص یا رخداد ها یا جنگ های پیش رو، را بازتاب می دهد...
-
ترور یا "حذف فیزیکی" در شاهنامه - 4 - ترور نا فرجام اردشیر بابکان به فرمان اردوان
شنبه 8 بهمن 1401 00:23
برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ترور یا "حذف فیزیکی" در شاهنامه - 4 - ترور نا فرجام اردشیر بابکان به فرمان اردوان *** اردوان به پسرش بهمن: اردوان پیامی به پسرش بهمن در هندوستان فرستاد و بهمن نیز پیام اردوان را به خواهرش (همسر اردشیر ساسان) می فرستد و او را به زهر دادن اردشیر ترغیب می کند: بدو گفت رو پیش...
-
هفت در شاهنامه - 19 - هفت گرد اردشیر ساسان (اردشیر بابکان)، در تسخیر کوه جایگاه کرم هفتواد
شنبه 8 بهمن 1401 00:07
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** هفت در شاهنامه - 19 - هفت گرد اردشیر ساسان (اردشیر بابکان)، در تسخیر کوه جایگاه کرم هفتواد *** وزان جایگه شد سوی جنگ کرم/سپاهش همی کرد آهنگ کرم- گزین کرد زان مهتران هفت مرد/دلیران و شیران روز نبرد- هرآنکس که بودی هم آواز اوی/نگفتی به باد هوا راز اوی- بهادر امیرعضدی
-
سوگند شاهی کیخسرو در پیشگاه کیکاووس، در آتشکده آذرگشسب
چهارشنبه 5 بهمن 1401 23:26
بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** سوگند شاهی کیخسرو در پیشگاه کیکاووس، در آتشکده آذرگشسب و در محضر رستم و گودرز و...، در شاهنامه فردوسی. *** کنون از تو سوگند خواهم یکی / نباید که پیچی ز داد اندکی - که پر کین کنی دل ز افراسیاب / دمی آتش اندر نیاری به آب - ز خویشی مادر بدو نگروی / نپیچی و گفت کسی نشمری - به گنج و...
-
چند سندِ نمادین از « تحسین و تکریم » و « تخفیف و تحقیر » شاهنامه فردوسی، در گذرِ تاریخِ " فرهنگ و ادب پارسی
چهارشنبه 5 بهمن 1401 23:20
بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** چند سندِ نمادین از « تحسین و تکریم » و « تخفیف و تحقیر » شاهنامه فردوسی، در گذرِ تاریخِ " فرهنگ و ادب پارسی " *** ملک الشعرای بهار: آنچه کوروش کرد و دارا، وانچه زرتشتِ مهین / زنده گشت از همّت فردوسیِ سحر آفرین - و شاهنامه هست بی اغراق، قرآن عجم / رتبه ی دانای طوسی رتبه ی...
-
ستم، نامهٔ عزل شاهان بود. هشدار فردوسی به بیدادگران ناپاک
پنجشنبه 29 دی 1401 11:19
برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ستم، نامهٔ عزل شاهان بود. هشدار فردوسی به بیدادگران ناپاک. *** چنین گفت نوشین روان قباد/که چون شاه را دل بپیچد ز داد- کند چرخ* منشور او را سپاه/ستاره نخواند ورا نیز شاه- ستم، نامهٔ عزل شاهان بود/چو درد دل بیگناهان بود- هشدار حکیم خردمند و فرزانه ی طوس، فردوسی به بیدادگران ناپاک:...
-
(155) - مترادف اصطلاحِ "پیش توپچی ترقه در کردن" در شاهنامه ی فردوسی
چهارشنبه 28 دی 1401 15:51
برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (155) - مترادف اصطلاحِ "پیش توپچی ترقه در کردن" در شاهنامه ی فردوسی. *** ردّ ِ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه در شاهنامه. *** تو اندر گمانی ز نیروی خویش/همی پیش دریا بری جوی خویش- بهادر امیرعضدی
-
(154) - مترادف اصطلاحِ "منزل مبارکی" در شاهنامه ی فردوسی
سهشنبه 27 دی 1401 22:34
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** (154) - مترادف اصطلاحِ "منزل مبارکی" در شاهنامه ی فردوسی. *** ردّ ِ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه در شاهنامه. *** پیران، در پی بنا شدن سیاووشگرد و کاخ فرنگیس در سیاووشگرد، به دیدار فرنگیس می رود: سپهدار پیران ز هر سو براند/بسی آفرین بر سیاوش بخواند- چو یک بهره از شهر خرم...
-
صنایع ادبی، در شاهنامه
سهشنبه 27 دی 1401 10:33
و.ک(023) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** صنایع ادبی، در شاهنامه *** سپهدار سهراب نیزه بدست/یکی بارکش " باره " ای برنشست - سوی " باره " آمد یکی بنگرید/به " باره " درون بس کسی را ندید- باره، اسب - باره، برج و بارو. چو " در " شد ز " در " شاه بر پای خاست/بسی پوزش اندر...
-
دارای داراب، دم مرگ، برای گسترش دین بهی، از اسکندر رومی، خواستار پرورش دخترش(روشنک) می شود
دوشنبه 26 دی 1401 02:09
و.ک(049) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** دارای داراب، دم مرگ، برای گسترش دین بهی، از اسکندر رومی، خواستار پرورش دخترش(روشنک) می شود: بدو گفت مگری کزین سود نیست/از آتش مرا بهره جز دود نیست- چنین بود بخشش ز بخشنده ام/هم از روزگار درخشنده ام- نگه کن به فرزند و پیوند من/به پوشیدگان خردمند من- ز من پاک دل دختر من...
-
ردّ و نشان ِ جبر باوری در شاهنامه ی فردوسی - بخش 9 - جبر اندیشی دارای داراب.
دوشنبه 26 دی 1401 01:47
و.ک(003,9) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** ردّ و نشان ِ جبر باوری در شاهنامه ی فردوسی - بخش 9 - جبر اندیشی دارای داراب . *** جبر اندیشی دارای داراب در نبرد با اسکندر: ببینیم فرجام تا چون بود/که گردِش ز اندیشه بیرون بود- و نخست آفرین کرد بر کردگار/که زو دید نیک و بد روزگار- دگر گفت کز گردش آسمان/خردمند برنگذرد بی...
-
اسکندر بر بالین برادر ناتنی ناشناخته اش دارای داراب
دوشنبه 26 دی 1401 00:04
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** اسکندر بر بالین برادر ناتنی ناشناخته اش دارای داراب: به نزدیک اسکندر آمد وزیر/که ای شاه پیروز و دانش پذیر- بکشتیم دشمنت را ناگهان/سرآمد برو تاج و تخت مهان- چو بشنید گفتار جانوشیار/سکندر چنین گفت با ماهیار- که دشمن که افگندی اکنون کجاست/بباید نمودن به من راه راست- برفتند هر دو به...
-
فردوسی اسکندر را شاهی از شاهان کیانی می داند
یکشنبه 25 دی 1401 23:48
و.ک(050) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** فردوسی اسکندر را شاهی از شاهان کیانی می داند: نوشتند نامه به هر کشوری/به هر نامداری و هر مهتری- ز اسکندر فیلقوس بزرگ/جهانگیر و با کینه جویان سترگ- بداد و دهش دل توانگر کنید/بر آزادگی بر سر افسر کنید- که فرجام هم روزمان بگذرد/زمانه پی ما همی بشمرد- سوی موبدان نامه ای...
-
دارای داراب، از معدود پادشاهان متکبر، خودخواه ، خشن و تند خوی شاهنامه
یکشنبه 25 دی 1401 13:02
و.ک(051) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** دارای داراب، از معدود پادشاهان متکبر، خودخواه و خشن و تند خوی شاهنامه: یکی مرد بُد تیز و برنا و تند/شده با زبان و دلش، تیغ کُند- چو بنشست برگاه، گفت: ای سران/سرافراز گُردان و کُنداوران- سری را نخواهم که افتد به چاه/نه از چاه خوانم سوی تخت و گاه- کسی کو ز فرمان من بگذرد/سرش...
-
رسیدن ندای سروش به گوش رشنواد، و رهیده شدن داراب از مرگ
چهارشنبه 21 دی 1401 21:25
برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** رسیدن ندای سروش به گوش رشنواد، و رهیده شدن داراب از مرگ: یکی رعد و باران با برق و جوش/زمین پر ز آب آسمان پرخروش- به هر سو ز باران همی تاختند/به دشت اندرون خیمه ها ساختند- داراب به خرابه ایی پناه می برد: غمی بود زان کار داراب نیز/ز باران همی جست راه گریز- نگه کرد ویران یکی جای...
-
کیخسرو آرمانی، آرمانگرای مرگ گزین- اسفندیار آیینی، آیین گرای مرگ گریز، کنشگران آوردگاه زندگی.
دوشنبه 19 دی 1401 23:01
و.ک(052) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** کیخسرو آرمانی، آرمانگرای مرگ گزین- اسفندیار آیینی، آیین گرای مرگ گریز، کنشگران آوردگاه زندگی. *** اسفندیار آیین گرا، کنشگر در راه ترویج و تحکیم دین بهی، بر خلاف کیخسرو، با زور می خواهد راه و مسیرش را با به بند کشیدن رستم، باز کند و پیش ببرد و بفرجام با فرجام شوم و مرگ خود،...
-
پشوتن، در سوگ اسفندیار
شنبه 17 دی 1401 00:21
برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** پشوتن، در سوگ اسفندیار: پشوتن همی رفت گریان به راه/پس پشت تابوت و اسپ سیاه- زنان از پشوتن درآویختند/همی خون ز مژگان فرو ریختند- که این بند تابوت را برگشای/تن خسته یک بار ما را نمای- پشوتن غمی شد میان زنان/خروشان و گوشت از دو بازو کنان- به آهنگران گفت سوهان تیز/بیارید کامد کنون...
-
پند های شاهنامه فردوسی - بخش (100) - پند پشوتن به بهمن اسفندیار.
شنبه 17 دی 1401 00:11
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** پند های شاهنامه فردوسی - بخش (100) - پند پشوتن به بهمن اسفندیار. *** گزیده پندهایی در لا به لای گفتار ها و متن شاهنامه، که حکیم بزرگوار طوس، بیشتر در آغاز و فرجام داستان هایش و گاه از زبان ِ دل ِ شخصیت های شاهنامه اش، لب به سخن می گشاید. *** پند پشوتن به بهمن اسفندیار: گامی پشوتن...
-
واژه "میل" در شاهنامه فردوسی
پنجشنبه 15 دی 1401 20:18
و.ک(008) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** واژه "میل" در شاهنامه فردوسی. *** در شاهنامه فردوسی، و در سروده های دیگر شاعران میهنمان، « میل » را از چند دیدگاه می توان دید و کاوید . و از این کاوش، « میل » را چند گونه ی متفاوت، می شود برآورد کرد . 1- "میل"، واحدی تقریبی برای بعد مسافت : فردوسی : بزد...
-
آیین نگارش، تکنیک و فنّ نامه نگاری در شاهنامه فردوسی - 22
چهارشنبه 14 دی 1401 09:44
بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** آیین نگارش، تکنیک و فنّ نامه نگاری در شاهنامه فردوسی - 22 *** قاعده مرسوم در نامه نگاری های اداری(دیوانی) امروزین، که از شیوه و فرم نامه نگاری در شاهنامه اقتباس شده ست. عنوان: از: به: موضوع: *** چند نمونه از نامه نگاری در شاهنامه فردوسی *** نامه ی ارجاسبِ جهن به گشتاسبِ لهراسب ***...
-
خشم سران و خروش پشوتن برآیند آزمندی گشتاسب.
دوشنبه 12 دی 1401 09:01
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** خشم سران و خروش پشوتن برآیند آزمندی گشتاسب. *** خشم و نفرت سران ایران به گشتاسب: بزرگان ایران گرفتند خشم/ز آزرم گشتاسپ شستند چشم- به آواز گفتند کای شوربخت/چو اسفندیاری تو از بهر تخت- به زابل فرستی به کشتن دهی/تو بر گاه تاج مهی برنهی- سرت را ز تاج کیان شرم باد/به رفتن پی اخترت نرم...
-
مفاهیم گوناگون پیوند، در شاهنامه فردوسی
شنبه 10 دی 1401 01:13
و.ک(011) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** مفاهیم گوناگون پیوند، در شاهنامه فردوسی *** در شاهنامه، واژه ی پیوند با مفاهیم متعدد قید شده: *** پیوند، فرمانبری یا فرمانبرداری: پس ار شاه را این چنین است کام/نشاید زدن جز به فرمانش گام- به فرمان شاه این سه فرزند من/برون آنگه آید ز پیوند من- و از آن پس برآمد ز ایران...
-
شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 25 - رستم از دید اسفندیار.
دوشنبه 5 دی 1401 16:01
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** #شخصیت های شاهنامه، همدیگر را چگونه می بینند؟ - بخش 25 - رستم از دید اسفندیار. *** اسفندیار به گشتاسب: چنین پاسخ آوردش اسفندیار/که ای پرهنر نامور شهریار- همی دور مانی ز رستم کهن/براندازه باید که رانی سخن- تو با شاه چین جنگ جوی و نبرد/ازان نامداران برانگیز گرد- چه جویی نبرد یکی مرد...
-
بُعد فلسفی پر سیمرغ در شاهنامه
سهشنبه 29 آذر 1401 17:10
و.ک(032) بر گزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** بُعد فلسفی پر سیمرغ در شاهنامه *** نقش ِ فلسفی"اقبال ِ سخاوتمندانه" نشان دادن پرهای سیمرغ به زال و "انفعال ِ دریغ ورزانه" پرهای جفت ِ سیمرغ به اسفندیار. *** اقبال نشان دادن پر سیمرغ به زال در برهه ی زاده شدن رستم، از پهلوی رودابه: بیاور یکی خنجر آبگون...
-
مشت فشردن، شکل دیگری از عزم جزم کردن و کمر همت بر بستن در شاهنامه.
دوشنبه 28 آذر 1401 09:47
و.ک(053) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** مشت فشردن، شکل دیگری از عزم جزم کردن و کمر همت بر بستن در شاهنامه. عنان سپردن، عنان سبک کردن و رکاب گران کردن در شاهنامه، هم برای پیش تاختن و هم برای کمر همت بر بستن نیز توصیف شده. *** اسفندیار در نبرد سپاه گشتاسب با سپاه ارجاسب: بیفشارد بر گرز پولاد مشت /ز قلب سپه گرد...
-
آرایش نظامی، در جنگ های بزرگ ِ شاهنامه - بخش سیزدهم
چهارشنبه 23 آذر 1401 19:27
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** #آرایش نظامی، در جنگ های بزرگ ِ شاهنامه - بخش سیزدهم. *** آرایش نظامی سپاه ارجاسب در برابر سپاه گشتاسب: پس ارجاسپ شاه دلیران چین/بیاراست لشکرش را همچنین- جدا کرد از خلخی سی هزار/جهان آزموده نبرده سوار- فرستادشان سوی آن بیدرفش/که کوس مهین داشت و رنگین درفش- بدو داد یک دست زان...
-
آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۵ - آیین زرتشت - زرتشت و دین بهی در شاهنامه - ۱۱
یکشنبه 20 آذر 1401 21:04
برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۵ - آیین زرتشت - زرتشت و دین بهی در شاهنامه - ۱۱ *** آیین زرتشت(دین بهی)، در قامت "ایدئولوژی" همپا و پا به پای ارکان سرحد داری(زر - زور - سپاه). *** گشتاسب، پس از بنیاد و تحکیم ایدئولوژی(دین بهی) و تحریک زرتشت، میلش به فرا مرز، فرا می روید:...