برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

عناوین یادداشت‌ها

  • آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۱۳ - آیین برهمن - ۳ - آز و نیاز از دید برهمن دوشنبه 29 بهمن 1397 08:56
    برگزید هایی از شاهنامه ی فردوسی *** آیین ها در شاهنامه ی فردوسی - ۱۳ - آیین برهمن - ۳ - آز و نیاز از دید برهمن *** اسکندر در گفتگو با برهمن: بپرسید خشکی فزونتر گر آب/بتابد برو بر همی آفتاب - برهمن چنین داد پاسخ به شاه/که هم آب را خاک دارد نگاه - بپرسید کز خواب بیدار کیست/به روی زمین بر گنهکار کیست - که جنبندگانند و...
  • راز آز و نیاز از دید زال زر دوشنبه 29 بهمن 1397 08:49
    و.ک(286) برگزید هایی از شاهنامه ی فردوسی *** راز آز و نیاز از دید زال زر: چو از شاه بشنید زال این سخن / ندید ایچ پیدا سرش را ز بن – بدو گفت شاهی و ما بنده‌ایم / به دلسوزگی با تو گوینده‌ایم – از اندیشه دل را بپرداختم / سخن آنچ دانستم انداختم – « نه مرگ از تن خویش بتوان سپوخت / نه چشم جهان کس به سوزن بدوخت » - « به...
  • بزرگداشت سیمرغ توسط زال ِ زر (دستان) دوشنبه 29 بهمن 1397 08:46
    و.ک(287) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** بزرگداشت سیمرغ توسط زال ِ زر (دستان): به سیمرغ بنگر که دستان چه گفت / که سیر آمدستی همانا ز جفت – نشیم تو رخشنده گاه منست / دو پر تو فر کلاه منست -
  • « آداب میگساری »، در شاهنامه فردوسی - بنام نوشیدن می - 4 دوشنبه 29 بهمن 1397 08:40
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** « آداب میگساری »، در شاهنامه فردوسی - بنام نوشیدن می - 4 *** بنام نوشیدن می در شاهنامه: کنون می گساریم تا نیم‌شب / بیاد بزرگان گشاییم لب - * بنام نوشیدن رستم پس از پیروزی در نبرد هماون: بفرمود تا پیل با تخت عاج/بیارند با طوق زرین و تاج- می خسروانی بیاورد و جام/نخستین ز شاه جهان برد...
  • (51) - اصطلاح بگرد تا بگردیم، در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 29 بهمن 1397 08:37
    951120 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (51) - اصطلاح بگرد تا بگردیم، در شاهنامه ی فردوسی *** اصطلاح بگرد تا بگردیم در شاهنامه : *** پولادوند به رستم: بدو گفت کای مرد رزم آزمای / چه باشیم برخیره چندین بپای - بگشتند وز دشت برخاست گرد / دو پیل ژیان و دو شیر نبرد - * ازان گر بگردیم و جنگ آوریم/ جهان بر دل خویش تنگ...
  • واکنش اسکندر به قتل دارای ِ دارب یکشنبه 28 بهمن 1397 20:56
    971128 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** واکنش اسکندر به قتل دارای ِ دارب *** چو نزدیک شد روی دارا بدید/پر از خون بر و روی چون شنبلید - سکندر ز باره در آمد چو باد/سر مرد خسته به ران بر نهاد - ز دیده ببارید چندی سرشک/تن خسته را دور دید از پزشک - ز هند و ز رومت پزشک آورم/ز درد تو خونین سرشک آورم - سپارم ترا پادشاهی و...
  • کیخسرو و کین خواهی خون سیاوش در شاهنامه یکشنبه 28 بهمن 1397 20:51
    و.ک(288) 971125 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** کیخسرو و کین خواهی خون سیاوش در شاهنامه *** قسم خوردن کیخسرو در آتشکده به کین خواهی سیاوش: چو روز درخشان برآورد چاک/بگسترد یاقوت بر تیره خاک- جهاندار بنشست و کاوس کی/دو شاه سرافراز و دو نیک پی- ابا رستم گرد و دستان به هم/همی گفت کاوس هر بیش و کم- از افراسیاب اندر...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش شانزدهم - گشتاسب یکشنبه 28 بهمن 1397 05:19
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش شانزدهم - گشتاسب *** بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش پانزدهم - رستم یکشنبه 28 بهمن 1397 05:14
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش پانزدهم - رستم *** بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش چهاردهم - رستم یکشنبه 28 بهمن 1397 05:09
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش چهاردهم بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک " نظامی،...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش سیزدهم - رستم یکشنبه 28 بهمن 1397 05:07
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش سیزدهم - رستم بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش دوازدهم - رستم یکشنبه 28 بهمن 1397 05:03
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش دوازدهم - رستم بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش یازدهم - رستم و نگفتن نامش به هومان ویسه یکشنبه 28 بهمن 1397 05:01
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش یازدهم - رستم *** بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش دهم - رستم یکشنبه 28 بهمن 1397 04:58
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش دهم - رستم *** بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش نهم - فرامرز یکشنبه 28 بهمن 1397 04:47
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش نهم - فرامرز بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک "...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش هشتم - اسفندیار یکشنبه 28 بهمن 1397 04:44
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش هشتم - اسفندیار *** "خراد"، نام عاریه ایی اسفندیار: بخندید ارجاسب و بنواختش / گرانمایه تر پایگه ساختش - چه نامی، بدو گفت، "خراد"، نام / جهانجوی با رادی و شادکام - بفرمود کان کو گرامی ترست / وزین لشکر امروز نامی ترست - به ایوان...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش هفتم - اسکندر یکشنبه 28 بهمن 1397 04:42
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش هفتم بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک " نظامی،...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش ششم - جمشید یکشنبه 28 بهمن 1397 04:32
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش ششم - جمشید *** بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک...
  • نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش پنجم - هومان یکشنبه 28 بهمن 1397 04:13
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نام و نشان بزرگان، از اسرار مگو - بخش پنجم - هومان بنا بر عادت و ایجاب، رسمِ نا نوشته ایی، بین یلان و سران برجسته ی سپاه مرسوم بوده ست که نامشان مخفی بماند. یا با نشانی و "آدرس" غلط، حریف را گمراه میکرده اند. و بیش از همه، نام رستم بنا به حفظ " امنیّتِ استراتژیک "...
  • چشم ِ کور خشم - بخش اول - "اجاقِ روشنِ" خشم و "کینه ی کورِ" رستم شنبه 27 بهمن 1397 19:47
    و.ک(289) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** چشم ِ کور خشم - بخش اول - "اجاقِ روشنِ" خشم و "کینه ی کورِ" رستم *** رستم، "پرورنده" ی سیاوش: به یزدان که تا در جهان زنده ام / به "کینِ" سیاوش، دل آکنده ام *** "اجاقِ روشنِ" خشم و "کینه ی کورِ" رستم *** فرامرز چون...
  • روا داری، مروّت و مدارای کیخسرو با سرانِ سپاهِ شکست خورده شنبه 27 بهمن 1397 19:22
    و.ک(291) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** روا داری، مروّت و مدارای کیخسرو با سرانِ سپاهِ شکست خورده یِ "دشمنِ استراتژیک" و دیرینه اش: فرستاده آمد بنزدیک شاه / خردمند مردی ز توران سپاه - بجان گر دهد شاه مان زینهار / ببندیم پیشش میان بنده وار - سران سربسر نزد شاه آوریم / بسی پوزش اندر گناه آوریم - گر از ما...
  • مفهوم و برداشت از نژاد، در شاهنامه شنبه 27 بهمن 1397 19:19
    و.ک(292) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** مفهوم و برداشت از نژاد، در شاهنامه: به پالیز چون برکشد سرو شاخ / سر شاخ سبزش برآید ز کاخ - به بالای او شاد باشد درخت / چو بیندش بینادل و نیک‌بخت - سزد گر گمانی برد بر "سه چیز" / کزین "سه" گذشتی چه چیزست نیز – "هنر با نژادست و با گوهر" است / سه...
  • (61) - اصطلاحِ « پی زاده* »، فرزندِ شوهر، فرزند خوانده، در شاهنامه ی فردوسی شنبه 27 بهمن 1397 19:16
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** (61) - اصطلاحِ « پی زاده* »، نوعی فرزند خوانده ی شوهر، فرزند زن از شوهر پیشینش، در شاهنامه ی فردوسی *** افراسیاب: کسی نزد رستم برد آگهی / ازین کودک شوم بی‌فرهی(کیخسرو) - نوندی برافگن هم اندر زمان / برِ شوم، « پی‌زادهٔ » ی بدگمان - که با مادر آن هر دو تن را به هم / بیارد بگوید سخن...
  • "دیکتاتوری" زاده ی تدارک و تمرکز قدرت شنبه 27 بهمن 1397 19:13
    و.ک(293) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** دیکتاتوری زاده ی تدارک و تمرکز قدرت *** دلی داشتی پیش از ین پر ز شرم/چرا شد برین سان بی آزرم و گرم - انوشیروان ِ قباد(کسری انوشه روان) : چنین داد پاسخ که دندان نبود/مکیدن جز از شیر پستان نبود چو دندان بر آمد ببالید پشت/همی گوشت جویم چو گشتم درشت بهادر امیرعضدی
  • رستم، بهت، تردید، داوری و پایبندیش، در نبرد با پولادوند شنبه 27 بهمن 1397 19:11
    و.ک(294) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** « رستم، بهت، تردید، داوری و پایبندیش »، در شاهنامه فردوسی. *** رستم در نبرد با پولادوند. *** تردید رستم: عمودی بزد بر سرش پیلتن / که بشنید آواز او انجمن چنان تیره شد چشم پولادوند / که دستش عنان را نبد کار بند تهمتن بران بُد که مغز سرش / ببیند پر از رنگ تیره برش چو پولادوند...
  • نزادی مرا کاشکی مادرم شنبه 27 بهمن 1397 19:06
    و.ک(295) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نزادی مرا کاشکی مادرم *** طوسِ نوذر، برخلافِ نزادی مرا کاشکی مادرم*، از پدر مایه می گذارد و بار "تقصیر" را از دوش مادر بر میدارد و بر دوش پدر می گذارد: ز گودرز چون آگهی شد به طوس / مژه کرد پر خون و رخ سندروس – همی گفت: « اگر نوذرِ پاک‌تن / "نکِشتی بن و بیخِ من...
  • یازده رخ یا دوازده رخ ؟ شنبه 27 بهمن 1397 19:05
    و.ک(296) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** یازده رخ یا دوازده رخ ؟ *** در شاهنامه ی چاپ سنگی کلکته، همه جا "جنگ یازده رخ" قید شده. *** گودرز به پیران ویسه، در جنگ یازده رخ: مرا حاجت از کردگار جهان / برین گونه بود آشکار و نهان - که روزی تو پیش من آیی بجنگ / کنون آمدی نیست جای درنگ - به پیران سر اکنون بوردگاه...
  • در رثای مرگ اسکندر شنبه 27 بهمن 1397 11:44
    و.ک(297) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** در رثای مرگ اسکندر: چو تاج سپهر اندر آمد به زیر/بزرگان ز گفتار گشتند سیر - نهفتند صندوق او را به خاک/ندارد جهان از چنین ترس و باک - ز باد اندر آرد برد سوی دم/نه دادست پیدا نه پیدا ستم - نیابی به چون و چرا نیز راه/نه کهتر برین دست یابد نه شاه - همه نیکویی باید و...
  • بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین شاهنامه - ۱۳ شنبه 27 بهمن 1397 01:00
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین شاهنامه - ۱۳ *** شاهنامه، تنها ویترین ِ گیر و دار و کُشت و کُشتار، که به نوعی از ملزومات کشور گشایی و سرحد داری حکومتگرانست، نیست. رنگین کمانی از بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین نیز هست. مغازله ی شب و روز در ابتدای داستان ها و فراز و فرودهای حساس، در جای جای...
  • بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین شاهنامه - ۱۲ - ماه های سال شنبه 27 بهمن 1397 00:39
    و.ک(130.4) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین شاهنامه - ۱۲ - ماه های سال *** شاهنامه، تنها ویترین ِ گیر و دار و کُشت و کُشتار، که به نوعی از ملزومات کشور گشایی و سرحد داری حکومتگرانست، نیست. رنگین کمانی از بیتهای لطیف، تغزلی و مخملین نیز هست. مغازله ی شب و روز در ابتدای داستان ها و فراز و...