برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

عناوین یادداشت‌ها

  • بزرگمهر و پندهای حکیمانه اش سه‌شنبه 23 بهمن 1397 19:28
    و.ک(231,6) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** بزرگمهر و پندهای حکیمانه اش: بپرسید دانا که عیب از چه بیش / که باشد پشیمان ز گفتار خویش - هرآنکس که راند سخن بر گزاف / بود بر سر انجمن مرد لاف - به گاهی که تنها بود در نهفت / پشیمان شود زان سخنها که گفت - هم اندر زمان چون گشاید سخن / به پیش آرد آن لاف های کهن - خردمند و...
  • دلجویی گودرز از رستم، از نابخردی کیکاووس سه‌شنبه 23 بهمن 1397 19:25
    و.ک(326) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** دلجویی گودرز از رستم از نابخردی کیکاووس و پاسخ رستم: تهمتن چنین پاسخ آورد باز / که هستم ز کاووس کی بی نیاز - مرا تخت زین باشد و تاج ترگ / قبا جوشن و دل نهاده به مرگ - چرا دارم از خشم کاووس باک / چه کاووس پیشم چه یک مشت خاک –
  • همسان پنداری چرخش ِ انگشتری بهرام ِ بهرام* و چرخش ِ چرخ ِ دهر سه‌شنبه 23 بهمن 1397 19:03
    و.ک(327) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** همسان پنداری چرخش انگشتری بهرام بهرام* و چرخش چرخ دهر *** شباهت شتاب چرخش بخت و اقبال دهر با شتاب چرخش انگشتری بهرام بهرام در تحکیم حکم بخت، در برگرداندن آنی ورق، از بردگی به شاهی. *** حکیم طوس، در جایی از شاهنامه، از زبان بهرام ِ بهرام، به ناپایداری و عدم ثبات دنیا و دهر...
  • گنگ دژ هوختش، هوخت کنگ دژ، یا کنگ دژ هودج در شاهنامه سه‌شنبه 23 بهمن 1397 18:59
    و.ک(328) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ضحاک، بانی هوخت کنگ دژ یا "بیت المقدس" *** گنگ دژ هوختش پهلوی (بیت المقدس)، یا اورشلیم، که ایوان ضحاک در آنجا بود: به خشکی رسیدند سر کینه جوی / به بیت المقدس نهادند روی - که بر پهلوانی زبان راندند / همی کنگ دژ هودجش خواندند - به تازی کنون خانه پاک دان / برآورده...
  • شعار آشنای "یا مرگ یا پیروزی" سه‌شنبه 23 بهمن 1397 16:05
    و.ک(329) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** شعار آشنای "یا مرگ یا پیروزی" *** همه روی یکسر به جنگ آوریم / جهان بر بداندیش تنگ آوریم - ببندیم دامن* یک اندر دگر / "اگر خاک یابیم اگر بوم و بر" - ............................................................................... پ ن: * دامن همت بر بستن، در...
  • توجیه نظام "کاست"ی، برای برقراری و تداوم ساختار امارت و سرحد داری سه‌شنبه 23 بهمن 1397 15:58
    و.ک(330) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** توجیه نظام "کاست"ی، برای برقراری و تداوم ساختار امارت و سرحد داری *** خود بینی و نخوت کسرا انوشیروان و توجیه اجتناب ناپذیری نظام "کاست"ی، برای برقراری و تداوم و روانکاری چرخ دنده های ساختار امارت و سرحد داری پادشاهان: یکی گفت گیرم کنون مهتری / به رای و به...
  • گفت و گوی نجوا گونه ی رستم با زره رزمش - بخش 1 سه‌شنبه 23 بهمن 1397 15:52
    و.ک(331,1) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** گفت و گوی رستم با زره رزمش - بخش 1 *** رستم پس از نبردی جانفرسا با اسفندیار، زخم خورده، فرتوت و پریش، خود را به ایوان می کشاند: چو رستم بیامد به ایوان خویش / نگه کرد چندی به دیوان خویش - زواره بیامد به نزدیک اوی / ورا دید پژمرده و زرد روی - بدو گفت رو تیغ هندی بیار / یکی...
  • بوی بد ِ دهان ناهید و گیاه خوشبو کننده ی "اسکندر" یا "کندر" سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:51
    و.ک(332) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** بوی بد ِ دهان ناهید و گیاه خوشبو کننده ی "اسکندر" یا "کندر" وجه تسمیه ی اسکندر- *** ناهید در بستر اسکندر: شبی خفته بد ماه با شهریار / پر از گوهر و بوی و رنگ و نگار - همانا که بر زد یکی تیز دم / شهنشاه زان تیز دم شد دژم - بپیچید در جامه و سر بتافت / که از...
  • (55) - اصطلاح گشاده دستی یا دست و دل بازی - و - لوطی گری ریخت و پاش داره، در شاهنامه ی فردوسی سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:43
    برگزیده های از شاهنامه ی فردوسی *** (55) - اصطلاح گشاده دستی یا دست و دل بازی - و - لوطی گری ریخت و پاش داره، در شاهنامه ی فردوسی *** معادل ِ اصطلاح گشاده دستی یا دست و دل بازی در شاهنامه *** فراخ دستی، "مردان را نو کند یال وشاخ". *** اصطلاح و وِرد ِ باستانی کاران گود زورخانه ی شیراز، "لوطی گری ریخت و...
  • روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و اسب ِ سیاوش - بخش پنجم سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:31
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و اسب ِ سیاوش به ایران از سیاووش گِرد به ایران توسط گیو - بخش پنجم *** حکیم طوس، با نبوغی سرشار، با "مانوری رمانتیک" و تغزلی، کلید ِ گشایش راز ِ سر به مهُر ِ جدال مرگ و زندگی "پیران ِ تورانی" را به دست دو شخصیت ِ "زن ِ...
  • روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و اسب ِ سیاوش - بخش چهارم سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:26
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و اسب ِ سیاوش به ایران از سیاووش گِرد به ایران توسط گیو. بخش چهارم *** حکیم طوس، با نبوغی سرشار، با "مانوری رمانتیک" و تغزلی، کلید ِ گشایش راز ِ سر به مهُر ِ جدال مرگ و زندگی "پیران ِ تورانی" را به دست دو شخصیت ِ "زن ِ...
  • روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش" - بخش سوم سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:13
    961228 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش"، از سیاووش گِرد به ایران توسط گیو - - بخش سوم *** پیران، به بند ِ گیو گرفتار می شود: پیچید گیو ِ سرافراز، یال / کمند اندر افگند و کردش دوال - سر ِ پهلوان، اندر آمد به بند / ز زین برگرفتش، به خّم ِ کمند -...
  • روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش" - بخش دوم سه‌شنبه 23 بهمن 1397 13:06
    961227 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش"، از سیاووش گِرد به ایران توسط گیو. بخش دوم *** گیو، کیخسرو پسر سیاوش و مادرش فرنگیس و شبرنگ ِ بهزاد اسب سیاوش را می یابد: یکی چشمه ای دید تابان ز دور / یکی سرو بالا، دلآرام پور - همی بوی مهر آمد از روی او /...
  • روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش" - بخش نخست سه‌شنبه 23 بهمن 1397 12:59
    961226 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** روند ِ یافتن و آوردن ِ کیخسرو، فرنگیس و بهزاد،"اسب ِ سیاوش"، از سیاووش گِرد به ایران توسط گیو. بخش نخست *** در پی خواب دیدن ِ گودرز ِ کشوادگان، پیر و مراد ِ رستم، مقدّرست کیخسرو بر ایران حکم روا دارد: چنان دید گودرز، یک شب به خواب / که ابری بر آمد ز ایران، پر آب -‌‌‌...
  • نگاه فردوسی به گرایش ِ نوشزاد ِ انوشیروان به آئین ِ مسیحیت مادریش. دوشنبه 22 بهمن 1397 07:54
    و.ک(333) 971121 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** نگاه فردوسی به گرایش ِ نوشزاد* به مسیحیت آلوده به "دُگم ِ سیاست" تبار مادریش. *** نگاه ِ فردوسی به گرایش ِ نوشزاد به مسیحیت ِ آلوده به "دُگم ِ سیاست" تبار ِ مادریش و برخورد نقادانه با آنان که هیچ همآویی با ندای مسیح ِ بزرگوار و پروای مسخ ِ مسیح...
  • رومیان، اول بار، فن اسب سواری را از گشتاسب می آموزند. دوشنبه 22 بهمن 1397 07:51
    و.ک(334) 971119 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** رومیان اول بار، فن اسب سواری را از گشتاسب می آموزند. *** رومیان سالها با اسب، بار و ارابه میکشیدند و سواری را نمی دانستند. *** گشتاسب پس از قهر و جدایی از پدرش لهراسب، و بخشیدن عطای ایران را به لقای پدر، در بدو رسیدن به روم، برای امرار معاش بنا به شناختش از اسب، به...
  • مراسم "تشرف" سپینود، دختر شنگل، به دین بهی: دوشنبه 22 بهمن 1397 03:04
    و.ک(335) 950422 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** مراسم "تشرف" سپینود، دختر شنگل، شاه هند، همسر بهرام گور، به دین بهی: برفتند با رامش از پیش تخت / بزرگان و فرزانه ی نیکبخت - نشست آن زمان شاه و لشکر بر اسپ / بیامد سوی خان آذر گشسپ - بسی زر و گوهر به درویش داد / نیاز آنک بنهفت ازو، بیش داد - "پرستنده ی...
  • تغییرات چهره و حرکات شخصیت ها، در واکنش به رویداد ها، در شاهنامه - 8 دوشنبه 22 بهمن 1397 03:02
    961215 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** تغییرات چهره و حرکات شخصیت ها، در واکنش به رویداد ها، در شاهنامه - 8 *** نبوغ ِ فردوسی در به نمایش در آوردن و توصیف ِ حالت چهره، (میمیک ِ چهره) و حالت ِ حرکات، (ژِست و فیگور) شخصیت ها در واکنش به رویدادهای متفاوت. *** اَبَر آفریننده، کرد آفرین / "بمالید رخسارگان، بر...
  • اسکندر و "عملیاتِ گشتی – شناسایی"، بخش دوم دوشنبه 22 بهمن 1397 02:50
    و.ک(336.2) 961213 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** اسکندر و "عملیاتِ گشتی – شناسایی"، بخش دوم *** برجسته کردنِ نبوغ اسکندر در "پلتیک" و "تاکیتک"ِ کارآمد و اثر بخش ِ "عملیاتِ گشتی – شناسی" در قلبِ دشمن، در تدارک ِ حمله به ایران - *** « فردوسی، میهن دوستی انترناسیونالیست » ....
  • اسکندر و "عملیاتِ گشتی – شناسایی"، بخش نخست دوشنبه 22 بهمن 1397 02:46
    و.ک(336,1) 961213 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** اسکندر و "عملیاتِ گشتی – شناسایی"، بخش نخست *** برجسته کردنِ نبوغ اسکندر در "پلتیک" و "تاکیتک"ِ کارآمد و اثر بخش ِ "عملیاتِ گشتی – شناسایی" در قلبِ دشمن، در تدارک ِ حمله به ایران - *** « فردوسی، میهن دوستی انترناسیونالیست » ....
  • بهرام گور، میان دو شیر دوشنبه 22 بهمن 1397 02:33
    و.ک(337) 930119 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** بهرام گور میان دو شیر : ز بیشه دو شیر ژیان آوریم / همان تاج را در میان آوریم - ببندیم شیر ژیان بر دو سوی / کسی را که شاهی کند آرزوی - شود تاج بر گیرد از تخت عاج / به سر بر نهد نامبردار تاج - به شاهی نشیند میان دو شیر / میان شاه و تاج از بر و تخت زیر - جز او را نخواهیم...
  • ارتجاع و نخبه کشی شاپور ساسانی دوشنبه 22 بهمن 1397 02:20
    و.ک(338) 930113 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ارتجاع و نخبه کشی شاپور ساسانی *** بیداد شاپور ساسانی، در برابر "مانی ِ صورتگر": بیامد یکی مرد گویا ز چین / که چون او مصور نبیند زمین - بدان چرب دستی رسیده به کام / یکی بَرمَنِش مرد، مانی به نام - به صورتگری گفت پیغمبرم / ز دین آوران جهان برترم - ز چین نزد...
  • درفش در شاهنامه - 5 - درفش گردان ایران دوشنبه 22 بهمن 1397 02:13
    950411 و 940617 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** درفش در شاهنامه - 5 - درفش گردان ایران *** اظهار نظر پروفسور آرتور کریستن سن (Arthur Christensen ) زبان شناس، مورخ و شرق شناس دانمارکی در مورد درفش و پرچم : « آنگاه که مردمانی دارای " بیرق "، ارتش و پادشاه و نماینده می شوند، می توان گفت که آن زمان نقطه آغاز...
  • درفش در شاهنامه - 4 - درفش طوس، فریبرز کاووس و گرازه دوشنبه 22 بهمن 1397 01:55
    950409 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** درفش در شاهنامه - 4 - درفش طوس، فریبرز کاووس و گرازه *** اظهار نظر پروفسور آرتور کریستن سن (Arthur Christensen ) زبان شناس، مورخ و شرق شناس دانمارکی در مورد درفش و پرچم : « آنگاه که مردمانی دارای " بیرق "، ارتش و پادشاه و نماینده می شوند، می توان گفت که آن زمان نقطه...
  • درفش در شاهنامه - 3 - درفش گیو، گودرز و کیکاووس دوشنبه 22 بهمن 1397 01:53
    960407 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** درفش در شاهنامه - 3 - درفش گیو، گودرز و کیکاووس *** اظهار نظر پروفسور آرتور کریستن سن (Arthur Christensen ) زبان شناس، مورخ و شرق شناس دانمارکی در مورد درفش و پرچم : « آنگاه که مردمانی دارای " بیرق "، ارتش و پادشاه و نماینده می شوند، می توان گفت که آن زمان نقطه آغاز...
  • درفش در شاهنامه - 2 - درفش رستم دوشنبه 22 بهمن 1397 01:50
    960406 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** درفش در شاهنامه - 2 - درفش رستم *** اظهار نظر پروفسور آرتور کریستن سن (Arthur Christensen ) زبان شناس، مورخ و شرق شناس دانمارکی در مورد درفش و پرچم : « آنگاه که مردمانی دارای " بیرق "، ارتش و پادشاه و نماینده می شوند، می توان گفت که آن زمان نقطه آغاز تمدن آن کشور...
  • درفش در شاهنامه - 1 - نقش نیرو بخش درفش در رزم ایران و توران دوشنبه 22 بهمن 1397 01:37
    960103 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** درفش در شاهنامه - 1 - نقش نیرو بخش درفش در رزم ایران و توران *** اظهار نظر پروفسور آرتور کریستن سن (Arthur Christensen ) زبان شناس، مورخ و شرق شناس دانمارکی در مورد درفش و پرچم : « آنگاه که مردمانی دارای " بیرق "، ارتش و پادشاه و نماینده می شوند، می توان گفت که آن...
  • پیکار گرد، سرود دوم باربد دوشنبه 22 بهمن 1397 01:25
    و.ک(224,4) 950520 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** "پیکار گرد" سرود دوم باربد : زننده دگرگون بیاراست رود / برآورد ناگاه دیگر سرود - که "پیکار گردش" همیخواندند / چنین نام ز آواز او را ندند - بهادر امیرعضدی
  • عرفان شرقی و شاهنامه - بخش ششم - گوشه گیری و عرفان لهراسب دوشنبه 22 بهمن 1397 01:20
    960614 بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** عرفان شرقی و شاهنامه - بخش ششم - گوشه گیری و عرفان لهراسب *** «عرفان شاهان بعد از بازنشستگی از تخت و تاج»، در شاهنامه فردوسی. *** گوشه گیری و عرفان لهراسب: چو گشتاسب را داد لهراسب تخت / فرود آمد از تخت و بر بست رخت - به بلخ گزین شد بران نوبهار / که یزدان پرستان بدان روزگار -...
  • نکوهش ِ آز، در شاهنامه، "بخش چهاردهم" شنبه 20 بهمن 1397 23:51
    961201 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** نکوهش ِ آز، در شاهنامه، "بخش چهاردهم" *** آز ِ رستم، آز سهراب، بی نیازی ِ سیاوش *** تفاوت ِ پرورش و بالندگی ِ رستم و سهراب، در سایه ی کانون خانوادگی و شیوه ی تربیتی رودابه و تهمینه. *** نقش ِ پالایش و پرورش ِ "زنانه" ی رودابه و تهمینه در برابر ِ پردازش و...