برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی

شتاب و فشار زندگی، تمرکز، حال، و دل و دماغ را از مردم گرفته تا بنشینند و دیوان شمس، حافظ، سعدی یا شاهنامه را بخوانند.این گزیده نگارش های مختصر و کم حجم، شاید روزنه ای باشد برای آشنایی و آشتی شهروندان ایران شهر عزیز، با مفاخر گذشته ی تاریخ میهن مان.

عناوین یادداشت‌ها

  • روح بلند و قدرشناس فردوسی در مواجه با حامی اش امیر منصور - تازه سیب دوشنبه 6 اسفند 1397 18:18
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** روح بلند و قدرشناس فردوسی در مواجه با حامی اش امیر منصور - تازه سیب *** روح بلند و قدرشناس فردوسی در مواجهه با روحیه ی عیّار منشی و دستگیری حامی " خردمند و بیدار و روشن روان"ش امیر منصور، که فردوسی را همانند "تازه سیبی"، در دامان حمایت گرفت و از "باد"...
  • "مانیفست" یا "کلام اول و آخر" گوهر بار حکیم بزرگوار طوس 7 دوشنبه 6 اسفند 1397 18:13
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** "مانیفست" یا "کلام اول و آخر" گوهر بار حکیم بزرگوار طوس، در قالب اندرز های داهیانه ی بزرگمهر دانشور، در "دیالوگی" شیرین و شنیدنی با موبدان دربار کسرا انوشیروان *** کسرا انوشیروان: هرانکس که دارد به دل دانشی/ بگوید، مرا زو بود رامشی - بزرگمهر دانشور: چو...
  • نقش رهنمونی سروش در شاهنامه - ۷ - امید بخشی سروش به سیامک دوشنبه 6 اسفند 1397 17:50
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** نقش رهنمونی و امید بخشی سروش در شاهنامه *** سیامک بیامد برهنه تنا / برآویخت با پور آهرمنا - بزد چنگ وارونه دیو سیاه / دو تا اندر آورد بالای شاه - فکند آن تن شاهزاده به خاک / به چنگال، کردش کمر گاه چاک - سیامک به دست خزروان دیو / تبه گشت و ماند انجمن بی خدیو - سروش نقش خود را در امید...
  • فرا فکنی سلم و تورِ برادر کُش دوشنبه 6 اسفند 1397 17:42
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** فرا فکنی سلم و تورِ برادر کُش *** تور: بدو گفت تور ار تو از ما کهی/ چرا برنهادی کلاه مهی - ترا باید ایران و تخت کیان / مرا بر در تُرک بسته میان - ایرج: من ایران نخواهم نه خاور نه چین / نه شاهی نه گسترده روی زمین - بزرگی که فرجام او تیرگیست / برآن مهتری بر بباید گریست - سپردم شما را...
  • افراسیاب و رگه هایی از انگاره ی خیام اندیشی دوشنبه 6 اسفند 1397 11:16
    و.ک(249) 970628 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** افراسیاب و رگه هایی از انگاره ی خیام اندیشی *** گفتگوی هوم عابد با افراسیاب و رگه هایی از انگاره ی خیام اندیشی در کلام افراسیاب *** گفتگوی هوم عابد با افراسیاب، زمانی که افراسیاب ِ فراری از دست کیخسرو، به خرابه ای پناه می برد: ز گیتی یکی غار بگزید راست / چه دانست کان...
  • (44) - اصطلاح ِ چشم تو چشم شدن، در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 6 اسفند 1397 11:09
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (44) - اصطلاح ِ چشم تو چشم شدن "به رویش بران گونه اندر شدم / که با دیدگانش برابر شدم" - و چو چشم سپهبد برآمد به شاه/همان گیو را دید با او به راه- بهادر امیرعضدی
  • (43) - اصطلاحِ جایی نمی خوابه که آب زیرش رد شه، در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 6 اسفند 1397 11:03
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (43) - مترادف ِ اصطلاحِ "جایی نمی خوابه که آب زیرش رد شِه"، در شاهنامه: "به جویی که یک روز بگذشت آب / نسازد خردمند ازو جای خواب" - قارن رزم زن به افراسیاب: چنین داد پاسخ که من قارنم / "گلیم اندر آب روان...
  • (42) - اصطلاح ِ دور از جون شما، در شاهنامه فردوسی دوشنبه 6 اسفند 1397 11:01
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (42) - اصطلاح ِ دور از جون شما بدست تو گر شیده گردد تباه / یکی نامور کم شود زان سپاه - وگر "دور از ایدر تو گردی هلاک" / ز ایران برآید یکی تیره خاک - یکی زنده از ما نماند بجای / نه شهر و بر و بوم ایران بپای - بهادر امیرعضدی
  • (41) - اصطلاح ِ حقیقت تلخه، در شاهنامه فردوسی دوشنبه 6 اسفند 1397 10:58
    970706 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (41) - اصطلاح ِ حقیقت تلخه تو را چند گویم سخن نشنوی/به پیش آوری تندی و بدخوی- نگر تا چه گوید سخنگوی بلخ / که "باشد سخن گفتن راست، تلخ" - حقیقت، تلخ ست. زال به کیخسرو: شنید این سخن زال برپای خاست/چنین گفت کای خسرو...
  • (40) - اصطلاح ِ آب تو یک جوی رفتن در شاهنامه ی فردوسی دوشنبه 6 اسفند 1397 10:55
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (40) - اصطلاح ِ آب تو یک جوی رفتن در شاهنامه ی فردوسی : همیگفت کاین رزم را روی نیست / ره آب شاهان بدین جوی نیست - بهادر امیرعضدی
  • حکیم ارسطالیس بر تابوت اسکندر دوشنبه 6 اسفند 1397 10:48
    و.ک(250) 971206 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** حکیم ارسطالیس بر تابوت اسکندر : حکیم ارسطالیس پیش اندرون/جهانی برو دیدگان پر ز خون – برآن تنگ صندوق بنهاد دست/چنین گفت کای شاه یزدان پرست – کجا آن هش و دانش و رای تو/که این تنگ تابوت شد جای تو – به روز جوانی برین مایه سال/چرا خاک را برگزیدی نهال – حکیمان رومی شدند...
  • عرفان شرقی و شاهنامه - بخش سوم - نگاه پهلوانان و برآورد زال به عزلت گزینی کیخسرو دوشنبه 6 اسفند 1397 10:43
    971202 برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** عرفان شرقی و شاهنامه - بخش سوم - نگاه پهلوانان و برآورد زال به عزلت گزینی کیخسرو *** کیخسرو: به کین خواهی سیاوش برخاستم، داد نیز گستردم: من اکنون چو کین پدر خواستم/ جهانی بخوبی بیاراستم- بکشتم کسی را که بایست کشت/ که بد کژ و با راه یزدان درشت- ز دشمن چو کین پدر خواستم/ بداد...
  • (39) - اصطلاح دستِ پیش میگیره تا پس نیفته، در شاهنامه فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:08
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (39) - اصطلاح دستِ پیش میگیره تا پس نیفته: ندانم که دیدار باشد جزین / یک امشب بکوشیم دست پسین - بهادر امیرعضدی
  • (38) - اصطلاح آب زیر کاه، در شاهنامه فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:07
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (38) - اصطلاح آب زیر کاه: ز گفت سیاوش بخندید شاه / نه آگاه بد ز آب در زیرکاه - بهادر امیرعضدی
  • (37) - اصطلاح خشت بر آب زدن، در شاهنامه فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:05
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (37) - اصطلاح خشت بر آب زدن: نگفتند کین باغ دادی به باد / سر نامور پر ز آتش مباد - بدانست بهرام کان بود زشت / به آب اندر افکند و تر گشت خشت - بهادر امیرعضدی
  • (36) - اصطلاح از هر دس بدی، از همون دس میگیری، در شاهنامه فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:05
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (36) - اصطلاح از هر دست بدی، از همون دست میگیری: جهان را چنین است ساز و نهاد / ز یک دست بستد به دیگر بداد – بهادر امیرعضدی
  • (35) - اصطلاح خدا اون روز رو نیاره، در شاهنامه ی فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:03
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (35) - اصطلاح خدا اون روز رو نیاره: رودابه به زال: بگیر این سیه گیسو از یک سوم/ز بهر تو باید همی گیسوم- زال در پاسخ به رودابه: نگه کرد زال اندران ماه روی/شگفتی بماند اندران روی و موی- چنین داد پاسخ که این نیست داد / چنین روز خورشید...
  • (34) - اصطلاح آب که سربالا بره، قورباغه ابو عطا میخونه، در شاهنامه ی فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:02
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه ی فردوسی *** (34) - اصطلاح آب که سربالا بره، قورباغه ابو عطا میخونه *** هومان ویسه به رستم: چه دانی تو پیران و کلباد را / گروی زره را و پولاد را - رستم در پاسخ هومان: بدو گفت چندین چه پیچی سخن / "سر آب را سوی بالا مکن" - بهادر...
  • (۳۳) - اصطلاح ِ "از ما که گذشت" در شاهنامه ی فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 23:01
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** (۳۳) - اصطلاح ِ "از ما که گذشت" در شاهنامه ی فردوسی *** ردِّ پای ریشه ی اصطلاحاتِ عامیانه، در شاهنامه *** بدو گفت ما بر نهادیم رخت/تو بسپار تابوت و بردار تخت- بهادر امیرعضدی
  • (32) - اصطلاح کِنار = بر، آغوش،  در شاهنامه ی فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 22:41
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه فردوسی *** (32) - اصطلاح کِنار = بر، آغوش: زمین گر گشاده کند راز خویش/بپیماید آغاز و انجام خویش - "کنارش" پر از تاجداران بود/برش پر زخون سواران بود - و نهاد آن گرانمایه را "در کنار"/ نیایش همی کرد با کردگار - و که آن دسته...
  • (31) - اصطلاح دست چپ و راستش رو نمیشناسه، در شاهنامه ی فردوسی یکشنبه 5 اسفند 1397 22:28
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** ردیابی چند اصطلاح کوچه و بازار در شاهنامه ی فردوسی *** (31) - اصطلاح دست چپ و راستش رو نمیشناسه: چپ خویش پیدا کن از دست راست / چو پیدا کنی مرز جویی رواست - و ز خون بر در دژ همی موج خاست/که دانست دست چپ از دست راست- بهادر امیرعضدی
  • اشکانیان ( پارت ها )، غایبانِ مهجور، در روندِ تاریخ نگاریِ مستشرقینِ غربی یکشنبه 5 اسفند 1397 21:57
    و.ک(251) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** اشکانیان ( پارت ها )، غایبانِ مهجور، در روندِ تاریخ نگاریِ مستشرقینِ غربی . *** از اشکانیان کمتر ردّی در تاریخ به جای مانده . شاید به واسطه ی تحمیل شکست به سلوکیان (سلوکوس) و سلطه ی پر رنگی که بر رومیان باستان داشته اند، دلیل کم رنگ جلوه دادنِ حضورِ پارت ها در تاریخ باشد. و...
  • پیوند عاطفی انسان و اسب، در شاهنامه - 3 یکشنبه 5 اسفند 1397 19:43
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** پیوند عاطفی انسان و اسب، در شاهنامه - 3 *** پیوند عاطفی رستم و رخش، اسب وفادارش: چو رستم بدید آنک خاقان چه کرد / بیاراست در قلب جای نبرد - چنین گفت رستم که گردان سپهر / ببینیم تا بر که گردد بمهر - چگونه بود بخشش آسمان / کرا زین بزرگان سرآید زمان - تهمتن، در سرآغاز نبرد هماون، بخاطر...
  • پیوند عاطفی انسان و اسب، در شاهنامه - 2 یکشنبه 5 اسفند 1397 19:38
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** پیوند عاطفی انسان و اسب، در شاهنامه - 2 *** بهزاد، اسبی ست که سیاوش در واپسین ساعات عمرش، آن اسب را به خدمت به پسرش کیخسرو گمارده بود: سیاوش چو گشت از جهان ناامید / برو تیره شد روی، روز ِ سپید - چنین گفت "شبرنگ ِ بهزاد" را / که فرمان مبر، زین سپس باد را - همی باش بر کوه و...
  • جایگاه ویژه ی "گرشاسب"، در شاهنامه و سایر متون ِ تاریخی و آیینی یکشنبه 5 اسفند 1397 11:40
    و.ک(252) برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** جایگاه ویژه ی "گرشاسب"، در شاهنامه و سایر متون ِ تاریخی و آیینی *** مجسمه ی گرشاسب ِ اژدها کُش، در میدان پاستور تهران "گرشاسب"، فرزند اَترَط، اَترَت، ثریته - پدر نریمان و برزین - "گرشاسب"، گنجور منوچهر: چو شاه یمن سرو دستورشان / چو پیروز...
  • جام کیخسرو، جلوه گاه چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی یکشنبه 5 اسفند 1397 11:36
    و.ک(130,3) 970722 برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** جام کیخسرو، جلوه گاه چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی *** جام کیخسرو، جلوه گاه هفت کشور، چهار ماه از دوازده ماهِ سال و سه صورت از صور فلکی: یکی جام بر کف نهاده نبید / بدو اندرون هفت کشور پدید - زمان و نشان سپهر بلند / همه کرده پیدا چه و چون و چند -...
  • سرداران و رادان شاهنامه، خدای خود را "خودی" میدانند - بخش چهارم یکشنبه 5 اسفند 1397 11:24
    برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی *** سرداران و رادان شاهنامه، خدای خود را "خودی" میدانند - بخش چهارم *** سرداران و رادان شاهنامه، خدای خود را "خودی" میدانند و درخواست ها و گلایه هاشان را نیز با خدایشان، "خودمانی" در میان میگذارند. *** پیران ویسه، گرد تورانی، پس از شنیدن خبر مرگ برادرانش،...
  • فردوسی،حکیم بزرگوار طوس، "دُگم" و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد. بخش دوم یکشنبه 5 اسفند 1397 10:52
    و.ک(253,2) برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** فردوسی، حکیم بزرگوار طوس، "دُگم" و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد. بخش دوم *** گستره ی دید و عمقِ نگرشِ فردوسی، دُگم و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد. حکیم فردوسی، "قابلیت ها و توانمندی های همگان" را...
  • فردوسی، حکیم بزرگوار طوس، "دُگم" و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد. بخش نخست یکشنبه 5 اسفند 1397 10:47
    و.ک(253،1) بر گزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** فردوسی، حکیم بزرگوار طوس، "دُگم" و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد - بخش نخست *** گستره ی دید و عمقِ نگرشِ فردوسی، دُگم و تحجّرِ خودی و غیر خودی، ایرانی و انیرانی را بر نمی تابد. حکیم فردوسی، "قابلیت ها و توانمندی های همگان" را...
  • داراب بهمن، بانی داراب گرد یکشنبه 5 اسفند 1397 10:35
    برگزیده هایی از شاهنامه فردوسی *** داراب بهمن، بانی داراب گرد *** داراب بهمن، بانی داراب گرد - شهر باستانی دارابگرد، حوالی شهر داراب امروز، متعلق به حدود 2600 سال پیش. *** چنان بد که روزی ز بهر گله / بیامد که اسبان ببیند گله – ز پستی برآمد به کوهی رسید / یکی بی کران ژرف دریا بدید – بفرمود کز روم وز هندوان / بیارند...