برگزیده هایی از شاهنامه ی فردوسی
***
جنگ هماون در شاهنامه ی فردوسی - بخش ۲
***
سرآمدِ نبردهای "همگروه" در شاهنامه، دو جنگ پشن و هماون هستند و از دیگر نبردها، شهره ترند.
***
"نیروهای کمکی* ِ" پیران ویسه سپهسالار افراسیاب در نبرد هماون:
چو خورشید برزد ز خرچنگ چنگ / بدرید پیراهن مشک رنگ -
به پیران فرستاده آمد ز شاه / که آمد ز هر جای بیمر سپاه -
سپاهی که دریای چین را ز گرد / کند چون بیابان بروز نبرد -
نخستین سپهدار خاقان چین / که تختش همی برنتابد زمین -
تنش زور دارد چو صد نره شیر / سر ژنده پیل اندر آرد بزیر -
یکی مهتر از ماورالنهر بر / که بگذارد از چرخ گردنده سر -
ببالا چو سرو و بدیدار ماه / جهانگیر و نازان بدو تاج و گاه -
سر سرافرازان و کاموس نام / برآرد ز گودرز و از طوس نام -
ز مرز سپیجاب تا دشت روم / سپاهی که بود اندر آباد بوم -
فرستادم اینک سوی کارزار / برآرند از طوس و خسرو دمار -
چو بشنید پیران بتوران سپاه / چنین گفت کای سرفرازان شاه -
بدین مژده ی شاه پیر و جوان / همه شاد باشید و روشنروان -
بباید کنون دل ز تیمار شست / بایران نمانم بر و بوم و رست -
ز لشکر بر پهلوان پیش رو / به مژده بیامد همی نو بنو -
بگفتند کای نامور پهلوان / همیشه بزی شاد و روشنروان -
بدیدار شاهان دلت شاددار / روانت ز اندیشه آزاد دار -
ز کشمیر تا برتر از رود شهد / درفش و سپاهست و پیلان و مهد -
نخست اندر آیم ز خاقان چین / که تاجش سپهرست و تختش زمین -
چو منشور جنگی که با تیغ اوی / بخاک اندر آید سر جنگجوی -
دلاور چو کاموس شمشیرزن / که چشمش ندیدست هرگز شکن -
ز سقلاب چون کندر شیر مرد / چو پیروز کانی سپهر نبرد -
چو سگسار غرچه چو شنگل ز هند / هوا پردرفش و زمین پر پرند -
چغانی چو فرطوس لشکر فروز / گهار گهانی گو گردسوز -
شمیران شگنی و گردوی وهر / پراگنده بر نیزه و تیغ زهر -
به هومان چنین گفت پیران که من / پذیره شوم پیش این انجمن -
به لکشر چنین گفت هومان گرد / که دل را ز کینه نباید سترد -
دو روز این یکی رنج بر تن نهید / دو دیده به کوه هماون نهید -
..............................................................................
* نیرو های کمکی تورانیان در جنگ هماون:
خاقان از چین - منشور از هند - بیورد ، کندر و پیروز کانی از سقلاب - فرطوس از چغان ماورا النهر - غرچه از سگسار - شنگل از هند - کاموس کشانی از ماوراء النهر - گهار گهانی، گردوی ِ وهر، شمیران ِ شکنی و اشکبوس کشانی از هند .